Yeşil zeytin, zeytin ağacının henüz tam olgunlaşmamış haldeki meyvesidir. Tam olgunluğa ermeyen ancak hamlık sürecini tamamlayan meyve, bu haliyle tatlandırılabilir ve tüketilebilir. Damak zevkine düşkün olanlar için farklı bir tat sunmakla kalmayan, aynı zamanda yoğun bir aromaya sahip olan genç meyveler, mutfakların vazgeçilmez lezzetleri arasına girer.
Yeşil zeytinler, zeytin ağacında ideal büyüklüğe erişen meyvelerdir. Zeytinlerin, siyah renk almasını beklemeden erken dönemde hasat edilmesiyle elde edilir. Ürünler salamura yapılarak, çizilerek, kırılarak ya da fermente edilerek çeşitli yöntemlerle işlenir. Acılığından arınıp ideal lezzetini, aromasını ve kıvamını kazanır. Ardından kendine has tadına ve yapısına kavuşarak, sofralık tüketime hazır hale gelir.
Yeşil zeytin, kahvaltı sofralarından salatalara, pizzalardan mezelere, sandviçlerden yemeklere kadar, oldukça çeşitli alanda kullanılır. Lezzetiyle olduğu kadar zengin besin değeriyle de öne çıkan yeşil zeytin çeşitleri, sağlıklı ve dengeli beslenmeye önem verenlerin de öncelikli tercihidir.
Yeşil zeytinin özellikleri bakımından, olgunlaşmamış yapıya sahip olmasına rağmen taze tüketilebilir bir meyvedir. Pigmentasyon sürecini tamamlamadan ve tam olgunluğa ermeden toplandığı için yeşil rengini muhafaza eder. Yeşile çalan hafif sarımtırak renkte olmaları da normaldir. Tadındaki buruk acılık ve hafif ekşilik, işlendikten sonra minimum seviyeye iner. Tat ve aroma dengesi istenilen seviyeye ulaşır.
Yeşil zeytin, olgunlaşması beklenmeden ağacından hasat edilir ve işlenir. Olgunlaşma sürecine girmediği için hem yağ hem de kalori miktarı düşüktür. Bu noktada sıkımlık yağ oranının azlığıyla da dikkat çeker. Bu oran siyah zeytine kıyasla neredeyse yarı yarıyadır. Ancak yeşil zeytinden üretilen zeytinyağı, yüksek kalitesiyle öne çıkar. Yapısındaki su miktarı daha fazladır. Zengin içeriğinde barındırdığı güçlü bileşenler sayesinde vücudun hayati ve metabolik fonksiyonlarına önemli katkılar sunar.
Yeşil zeytin çeşitleri, meyve veren ağacın cinsine göre değişkenlik gösterir. Bu çeşitliliği meydana getiren faktörler, ürünün yetiştirildiği bölgeye göre şekillenir. Ayrıca toprağın özellikleri ve işleme teknikleri de yeşil zeytin çeşitleri üzerinde belirleyici olur.
Ege Bölgesi Zeytin Çeşitleri
Marmara Bölgesi Zeytin Çeşitleri
SAMANLI (Karamürsel ve İznik civarında yetişir.): Yeşil sofralık zeytin şeklinde değerlendirilir.
ÇELEBİ (Bursa’nın Gemlik ve Kocaeli’nin Gölcük ilçelerinde yetişir.): Sofralık yeşil zeytin yapımına uygundur.
Akdeniz Bölgesi Zeytin Çeşitleri
Diğer taraftan yeşil zeytin çeşitleri, tüketicilerin damak zevkine cevap veren üretim tekniklerine göre de farklı çeşitlere ayrılır.
Birbirinden özel lezzetleriyle dikkat çeken yeşil zeytin çeşitleri; kahvaltı masalarından ikindi çaylarına, günlük sofralardan özenle hazırlanan sunum tabaklarına, hamur işlerinden farklı yemeklere kadar, birçok menüye ve tarife eşlik etmeyi başarır.
Yeşil zeytin faydaları ile ilgili detaylara geçmeden önce, bu meyvenin içeriğini oluşturan bileşenlerden bahsetmek önemlidir. Yeşil zeytin özellikle A vitamini bakımından oldukça zengindir. İçeriğinde C, D, E, K vitaminlerini de barındırır ve önemli bir lif kaynağıdır. Bileşenler arasında antioksidanların yanı sıra sağlıklı yağ asitleri (tekli doymamış yağlar ve doymamış yağlar), polifenoller, lutein ve zeaksantin yer alır. Ayrıca ideal seviyede kalsiyum, demir, bakır, magnezyum ve potasyum içerir.
Severek tüketilen yeşil zeytinin faydaları şu şekilde listelenebilir:
Yeşil zeytin dengeli ve sağlıklı yaşama uygun beslenmenin parçası olan önemli bir gıda maddesidir. Güçle bileşenleri bir araya getiren özel meyve çeşidi, zengin içeriği sayesinde günlük ihtiyaç duyulan besin ögelerinin karşılanmasına katkı sağlayabilir.
Ancak bir takım kronik rahatsızlığı bulunanların, yeşil zeytinin tuz miktarını göz önünde bulundurması önemlidir. Vücutta su tutulumu, kronik böbrek yetmezliği, diyabet, hipertansiyon, yüksek kolesterol, kalp ve damar hastalıkları gibi sorunları olanlar; suda bekletme ve iyice yıkama yöntemiyle yeşil zeytini fazla tuzdan arındırarak tüketebilir.
Yeşil zeytin fiyatları, ürünün çeşidine ve işlenme yöntemine bağlı olarak farklılık gösterir. Üretici firmanın prestijini öne çıkaran marka faktörü de maliyetlerin şekillenmesine etki eder. Doğallığı kaliteyle buluşturan yeşil zeytinler, geleneksel yöntemlerle elde edildiğinde daha kıymetli olur. Bu sayede ürünlerin hem sağlıklı besin içeriklerini hem de lezzetini ve dayanıklılığını muhafaza etmesi kolaylaşır. Ambalajlama teknikleri ve ürün miktarı da yeşil zeytin fiyatları konusunda belirleyicidir.
Klasik lezzetlerden vazgeçemeyenler için sunulan 1 kg yeşil çizik zeytin fiyatı, ortalama 344,90 TL’dir. Gurme dokunuş hissi veren 1 kg ızgara zeytin fiyatı 394,95 civarındadır. Yeşil biberli zeytin fiyatı 1kg 334,90 TL skalasında olmakla birlikte, kampanya dönemlerinde daha makul aralıklara inmektedir. Yeşil zeytin kokteyl 1 kg fiyatları 294,95 TL aralığında seyrettiği için hesaplı alışveriş deneyimi yaşamak isteyenleri memnun eder. İndirimli ve uygun fiyatlı yeşil zeytin fiyatları sayesinde tercihinizi avantaja dönüştürebilirsiniz.
Yeşil zeytin saklama koşulları, önemli bir konudur. Satın aldığınız ürün çizik, kırma, ızgara ya da yeşil biberli zeytin şeklinde olabilir. Yeşil zeytinler, siyah zeytin çeşitleri kadar dayanıklı değildir. Muhafaza yöntemi de bu doğrultuda değişkenlik gösterir.
Yeşil zeytin saklama koşulları şu şekilde olmalıdır:
Yeşil zeytini en doğru saklama yöntemi, kendi salamura suyu içerisinde bırakmaktır. Salamura suyu, ölçülü tuz ve su karışımına sahip olduğu için zeytinin doğal yapısını korur. Yeşil zeytin normalde sert bir dokuya sahiptir. Ancak tüketeceğinizden fazla miktarda yeşil zeytini yağlarsanız, ürünün kısa sürede yumuşayıp erimesine neden olursunuz. Dilerseniz kaya tuzu ve klorsuz su ile homojen bir karışım hazırlayarak, evde yeşil zeytin saklama sıvısı hazırlayabilirsiniz.
Saklama gereci olarak kapaklı, cam ve seramik kaplar ya da kavanozlar tercih edilmelidir. Kapağı sıkı kapanan kaplar zeytinin hava ile temasını önleyerek küf, mantar ve bakteri oluşumlarının önüne geçer. Satın aldığınız ürün metal teneke içerisindeyse gıda saklamaya elverişli gereçlerin içerisine almanız önerilir.
Güneş ışığı almayan serin ve kuru bir ortamın sağlanması hem tazeliğin hem de lezzetin korunması bakımından önemlidir. Ayrıca sıcak ve ısı dalgalanmalarının yaşandığı bir ortam da zeytinin dayanıklılığını olumsuz etkiler. Yeşil zeytinin bulunduğu ortamın ısısı 5° - 15° arasında olmalıdır.
Yemek istediğiniz miktarda zeytinin içerisine sumak, nane, karabiber, pul biber, limon suyu gibi baharatları ya da limon dilimleri kesip ekleyebilirsiniz. Bu haliyle saklama kabında ve buzdolabına birkaç gün muhafaza edebilirsiniz. Ancak ihtiyaçtan fazla zeytinin içerisine limon suyu ya da dilimlenmiş limon ilave etmek uygun değildir. Uzun süre limon parçaları ya da limon suyu içerisinde kalan zeytinlerde çürüme meydana gelir. Acılaşma ve erime söz konusu olduğunda, yeşil zeytin bozulma sürecini hızlandırır.